عنوان :

مقاله نقش امر به معروف و نهی از منکر در تامین امنیت اجتماعی

تعداد صفحات : ۵۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

امر به معروف و نهی از منکر در آموزه های دینی ازجایگاه بلندی برخور دار است. هیچ اعمالی نمی‌تواند با امر به معروف و نهی ازمنکر برابری کند. امام با قر(ع) می‌فرماید : «امر به معروف و نهی از منکر راه انبیاء و طریقه صلحا است. دو واجب بزرگ الهی است که به وسیله آنها بقیه واجبات برپا می‌شود و به وسیله این دو راهها امن می‌گردد و کسب وکار مردم حلال می‌شود، حقوق افراد به آنها مسترد می‌شود و زمین‌ها آباد و از دشمنان انتقام گرفته می‌شود و در پرتو آن همه کارها روبراه می‌گردد.»

یکی از اثرات مهم فریضه امر به معروف و نهی ازمنکر را، امنیت‌ بخشی به فرد و جامعه است و سایر اثرات و کارکردهای امر به معروف و نهی از منکر مثل بقای جامعه و حفظ وحدت، عدالت اجتماعی و اقتصادی، آبادانی و سازندگی، قدرت‌مندی افراد صالح جامعه و تضعیف دشمنان و منافقان را همگی در راستای ایجاد امنیت و آرامش افراد اجتماع دانست.

کلید واژه‌ها: امنیت اجتماعی، معروف، منکر، جامعه، نقش،  

فهرست مطالب

چکیده    ۴
مقدمه    ۵
و اژه شناسی    ۷
امر به معروف و نهی ازمنکر در ادیان گذشته    ۸
مبانی امربه معروف ونهی ازمنکر    ۱۲
اتفاق فقهاء    ۱۷
عقل    ۱۷
شرایط امر به معروف ونهی ازمنکر    ۱۸
۱٫قدرت و آگاهی    ۱۸
۲٫ احتمال تأثیر    ۲۰
۳٫ عدم و جود مفسده و ضرر     ۲۴
نقش امر به معروف و نهی از منکر    ۲۶
شیوه اجرای امربه معروف ونهی ازمنکر    ۳۰
نقش امر به معروف و نهی از منکر در تأمین امنیت اجتماعی    ۳۳
فرآیند نهادینه شدن ارزش‌ها    ۳۴
برقراری امنیت اجتماعی و تاثیر امر به معروف و نهی از منکر    ۳۵
فرآیند نهادینه شدن ارزش ها    ۳۶
امنیت اجتماعی    ۳۸
استاد جامعه شناسی:    ۳۹
مؤلفه‌های امنیت اجتماعی    ۴۰
تقویت نیروهای صالح و تضعیف منافقان و دشمنان    ۴۴
نتیجه گیری    ۴۹
منابع    ۵۱

منابع

۱- مجله پیام زن، دوره ۶، ش ۶۸ (آبان ۷۶)، ص. ۱۲۳

۲- مجله پیام زن دوره ۵، ش ۹ (آذر ۵۷)، ص ۶۳٫

۳- محبوبی منش، حسین، امنیت و انحرافات اجتماعی.

۴- درآمدی بر امنیت اجتماعی، ص ۷۶٫

۵- مفردات الفاظ قرآن، ج ۲، ۲۶۱۳، ص ۲۹٫ ۷

۶- قاموس قرآن، ج ۶، چ چهارم، ۴۶۱۳، ص ۷۲٫ ۳

۷- بایدها و نبایدها، بنیاد نشر آثار و اندیشه های آیت الله بهشتی، چ دوم، صص ۶۷- ۷۷٫

۸- قرشی، سیدعلی اکبر، ج ۷، ص ۹۰٫ ۱

۹- اصفهانی، راغب، ج ۳، ص ۶۹٫ ۳

۱۰- تفسیر المیزان، ج ۲۱، ص ۱۸٫ ۴

مقدمه

امر به معروف و نهی از منکر، در آموزه‌های دینی از جایگاه بس بلند و و یژه برخور دار است. اساس نبوت پیامبران الهی بر امر به معروف و نهی از منکر استوار بوده است. از این رو، قرآن کریم نخستین و ظیفه همه انبیاء را امر به معروف و نهی از منکر معرفی کرده است:‌« وَ لَقَدْ بَعَثْنا فی‏ کُلِّ أُمَّه رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَی اللَّهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَیْهِ الضَّلالَهُ فَیسروا فی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَهُ الْمُکَذِّبینَ؛ ما در هر امتی رسولی برانگیختیم که: «خدای یکتا را بپرستید و از طاغوت اجتناب کنید!» خداوند گروهی را هدایت کرد و گروهی ضلالت و گمراهی دامانشان را گرفت پس در روی زمین بگردید و ببینید عاقبت تکذیب‏ کنندگان چگونه بود! »

از منظر اسلام، هیچ عملی نمی‌تواند با دو فریضه بزرگ امر به معروف و نهی ازمنکر، برابری کند. امت اسلامی، هنگامی بهترین امت‌هاست که به این‌دو و اجب شرعی عمل کنند. « کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّهٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْکِتابِ لَکانَ خَیْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَکْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ؛ شما بهترین امتی بودید که به سود انسانها آفریده شده‏اند (چه اینکه) امر به معروف و نهی از منکر می‌‏کنید و به خدا ایمان دارید. و اگر اهل کتاب، (به چنین برنامه و آیین درخشانى،) ایمان آورند، برای آنها بهتر است! (ولی تنها) عده کمی از آنها با ایمانند، و بیشتر آنها فاسقند، (و خارج از اطاعت پروردگار.)» بنابراین، اگر این دو و ظیفه از برنامه انبیاء برداشته شوند نبوت تعطیل می‌گردد. انگیزه بعثت انبیاء تزکیه و تهذیب نفوس انسانها بوده است و این مهم در پرتو امر به معروف و نهی از منکر حاصل می‌شود که برایند عمل به این‌دو فریضه، امنیت اجتماعی بوده است. در نگاه معصومان(ع) نیز امر به معروف و نهی از منکر از مهم‌ترین برنامه‌هایی است که خداوند انجامش را از پیامبران خواسته است و کسی که به انجام این برنامه الهی همت گمارد،‌ در و اقع همگام با انبیاء الهی به اجرای رسالت عظیم آنان پرداخته و به موازات آن، امنیت را درجامعه، تحقق بخشیده است.

امروزه که استکبار جهانی، باتهاجم فرهنگی امنیت اخلاقی و معنوی جامعه دینی را متزلزل نموده، ضرورت دارد که امر به معروف و نهی ازمنکر بیش ازگذشته مورد توجه قرار بگیرد و پیرامونش بحث و گفتگو شود و به این قبیل پرسش‌ها که نقش امربه معروف و نهی از منکر در زندگی فردی و اجتماعی انسان مسلمان چیست؟ و چه تأثیری در ایجاد امنیت اجتماعی می‌تواند داشته باشد؟ و … پاسخ گفته شود.

و اژه شناسی

از شیوه‌های رایج در مسایل مختلف علمی و اجتماعی، تبیین مفاهیم و واژه‌های است که در آنها به کار می‌روند؛ ازاین‌رو، لازم است واژه‌های کلیدی بحث تعریف گردد.

معروف و منکر

معروف در لغت به معنای شناخته شده و پسندیده، در مقابل منکر یعنی ناشتناخته ناپسند و زشت آمده است. راغب در مفردات می‌نویسد: « معروف اسم است برای هرکاری که حسن و خوبی او به و سیله عقل یا شرع شناخته شده و منکر چیزی است که به و سیله عقل و شرع مورد انکار قرار گرفته و ناشناخته مانده است.»

مرحوم طبرسی می‌نویسد:« معروف اطاعت از فرمان الهی است و منکر معصیت و نافرمانی او است. هرچیزی که خدا و رسول او به آن امر کرده اند معروف است و آنچه خدا و رسول ازآن نهی کرده‌اند منکر است.»

در قرآن کریم، ماده «عرف» گاهی به معنای شناخت و گاهی به معنی پسندیده و نیک آمده است. ماده «نکر» در بعضی موارد به معنای عدم شناخت و در بسیاری از موارد در ناپسند و زشت استعمال گردیده است. در آیه ۱۴۶ بقره می‌فرماید: «آنان که به آنها کتاب دادیم پیامبر اسلام را می‌شناسند همان طور که پسران خود را می‌شناسند» در آیه ۱۵۷ اعراف معروف در کار خوب و پسندیده و منکر در کار زشت و ناپسند استعمال شده است.

امنیت

امنیت را به، بی خوف و امن، بی بیمی، ایمینی، ایمن شدن و درامان بودن معنا کرده است.

جامعه

از منظر شهید مطهری، جامعه عبارت است از مجموعه‌ای از انسانها که در جبر یک سلسله نیازها و تحت نفوذ یک سلسله عقیده‌ها و ایده‌ها و آرمانها دریکدیگر ادغام شده و دریک زندگی مشترک غوطه و رند. نیازهای مشترک اجتماعی و روابط و یژه زندگی انسانی، انسانها را آن چنان به یکدیگر پیوند می‌زند و زندگی را آنچنان و حدت می‌بخشد که افراد را در حکم مسافرانی قرار می‌دهد که دریک اتومبیل یایک هوا پیما یایک کشتی سوارند و به سوی مقصد در حرکت اند و همه باهم به منزل می‌رسند و یا همه باهم ازرفتن می‌مانند و همه با هم دچار خطر می‌گردند و سرنوشت یگانه‌ای پیدا می‌کنند.

بنابراین، معروف در لغت به معنای شناخته شده و در برابر منکر یعنی نا شناخته قرار دارد. ازاین‌رو، اطاعت و پیروی ازفرمان الهی معروف و نافرمانی از دستورات الهی منکراست. امنیت به معنای ایمن و درامان بودن است. جامعه مجموعه‌ای ازانسانهاست که در عقیده، آرمان و یک سلسله نیازها دریکدیگر ادغام شده و زندگی مشترک دارند.

  امر به معروف و نهی ازمنکر در ادیان گذشته

امر به معروف و نهی از منکر درادیان گذشته نیز مطرح بوده است. قرآن و روایات اهل بیت(ع) به وجود این دو فریضه درادیان گذشته پرداخته است.

در قرآن کریم، ترک امر به معروف و نهی از منکر یکی از گناهان بنی‌اسرائیل شمرده شده است. «کَانُواْ لَا یَتَنَاهَوْنَ عَن مُّنکَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا کَانُواْ یَفْعَلُونَ؛ آنها(بنی اسرائیل) از اعمال زشتى که انجام مى‏دادند، یکدیگر را نهى نمى‏کردند چه بدکارى انجام مى‏دادند!»

تفاسیر و روایات این کار زشت را ترک امر به معروف و نهی از منکر دانسته است.

آیه دیگر درباره ترک این فرایض مهم توسط دانشمندان یهودی و مسیحی می‌گوید: « لوْ لَا یَنْهَئهُمُ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبَارُ عَن قَوْلهِِمُ الْاثْمَ وَ أَکلِْهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَاکاَ نُواْ یَصْنَعُونَ؛ چرا دانشمندان نصاری و علمای یهود، آنها را از سخنان گناه ‏آمیز و خوردن مال حرام، نهی نمی‌‏کنند؟! چه زشت است عملی که انجام می‌‏دادند!»

قرآن درباره سرنوشت تلخ آمران به معروف در جوامع گذشته می‌فرماید: « إِنَّ الَّذِینَ یَکْفُرُونَ بَِایَاتِ اللَّهِ وَ یَقْتُلُونَ النَّبِیِّنَ بِغَیرِْ حَقٍ‏ّ وَ یَقْتُلُونَ الَّذِینَ یَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِیمٍ؛ کسانی که نسبت به آیات خدا کفر می‏ورزند و پیامبران را بناحق می‏کشند، و (نیز) مردمی را که امر به عدالت می‏کنند به قتل می‏رسانند و به کیفر دردناک (الهی) بشارت ده!»

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .