عنوان :

مقاله سرقفلی یا ( حق کسب پیشه و تجارت)

تعداد صفحات : ۲۴

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در این مقاله به بررسی سرقفلی و حق کسب و پیشه  و تجارت در ۴ فصل کلیات، بررسی ماهیت  حقوقی وفقهی سرقفلی، احکام سر قفلی وحق کسب وپیشه وتجارت و موارد پرداخت سرقفلی می پردازد.

یکی ازمعاملات رایج میان تجاروکسبه سرقفلی یاحق پیشه نام داردومقصود ان است که مستاجرمحلی راکه خوداجاره کرده است ودر تصرف دارد درقبال دریافت مبلغی که موردتوافق طرفین است به دیگری واگذارویامالک در قبال دریافت مبلغی معین پس ازپایان مدت اجاره ان راتمدید نموده وازبیرون نمودن مستاجر محل اجاره اش ویا افزایش مبلغ اجاره خودداری می نماید.

تفاوت سرقفلی و حق کسب وپیشه این است که میزان ومقدار حق سر قفلی مشخص است  ولی میزان  ومقدار حق کسب وپیشه  تجارت قابل محاسبه  وپیش بینی  نیست . ممکن است درپایان عقد اجاره  به واسطه تخلفی ازجانب مستأجر کلاً ساقط شود یا اصلا چنین  حقی حاصل نگردد .

حق کسب وپیشه وتجارت  تدریجی الحصول است وبه مرور حاصل می شود وممکن است  اصلا نیزچنین  حقی بوجودنیاید به عبارت دیگرمحتمل الحصول است و بستگی به عمل مستأجر دارد حال آن که حق سرقفلی  قطعی  الحصول است وبه محض پرداخت مبلغ یا مال از جانب مستأجر به مؤجر به وجود می آید .

حق سرقفلی به موجب  ماده ۶ قانون  روابط موجرو مستأجر مصوب ۱۳۷۶ ومنابع  معتبر فقهی  عبارت از مال یا مبلغی  است که مستأجر دربدو انعقاد  قرار داد اجاره به موجر می دهد وبا پرداخت  این مبلغ  استحقاق دریافت  معادل  عادله آن را درزمان  تخلیه پیدامی کند.  ولی حق کسب وپیشه وتجارت درحقیقت کسب شهرت ورونقی است که در ملک به واسطه  اقدام مستأجر به وجود آمده است. چه مالی ویا وجهی  که مستأجر به موجر داده باشد یانداده باشد .

حق سر قفلی  قابل  ضمان  است ولی حق کسب وپیشه  قابلیت ضمان  راندارد .

حق سر قفلی قابل واگذاری وانتقال به غیر است ولی حق کسب وپیشه واگذاری به غیرنیست مگربه موجب درخواست تجویز انقال  منافع و صدورحکم دراین خصوص وباتفویض انتقال به غیر .

واژه های کلیدی: سرقفلی ، حق کسب و پیشه  و تجارت، ماهیت  حقوقی وفقهی

فهرست مطالب

مقدمه    ۴
سرقفلی وحق کسب پیشه وتجارت    ۵
گفتار اول : تعریف سرقفلی    ۷
گفتار دوم :تعریف حق کسب وپیشه  وتجارت    ۹
گفتار سوم:تفاوت سرقفلی با حق کسب وپیشه وتجارت    ۱۰
گفتار اول : سوابق  تاریخی    ۱۳
گفتار دوم: وضعیت سر قفلی  وحق کسب وپیشه وتجارت  ازنظرفقهی    ۱۳
گفتار اول: سرقفلی دررابطه مالک و مستأجر دست اول    ۱۷
گفتار دوم : سر قفلی دررابطه مستأجر اول  و مستأجر دوم    ۱۷
گفتار سوم: مبلغ سرقفلی    ۱۸
گفتار چهارم: چند نکته درباب سرقفلی    ۱۸
گفتاراول: موارد پرداخت کل سرقفلی به مستأجر    ۱۹
الف) موارد پرداخت سرقفلی    ۲۱
ب)موارد عدم پرداخت حق سر قفلی    ۲۱
ج)زمان پرداخت سرقفلی    ۲۲
سرقفلی به عنوان یکی از اجزای دارایی:    ۲۲
نتیجه گیری    ۲۳
منابع وماخذ    ۲۴

منابع وماخذ

۱)کشاورز,بهمن,بررسی تحلیلی قانون جدیدروابط موجرومستاجرمصوب۱۳۷۶ ,تهران انتشارات کشاورز,چاپ چهارم,۱۳۸۴ ص۱۱۷٫تحکیمی.

۲)لنگرودی,محمد جعفر,تهران کتابخانه گنج دانش,چاپ چهارم,۱۳۸۳,.ص۳۵۶٫

۳)زهرا,حق سرقفلی,حق کسب پیشه تجارت,تهران,موسسه فرهنگی.انتشارات نگاه بینه,ج اول,بهار۱۳۸۴ص۱۴٫

۴ )عقود معین,ناصر کاتوزیان به نقلاز سر قفلی,حق کسب پیشه تجارت ص۲۷

.۵)وصالی محمود,رضا,قاضی دادگاه تجدیدنظر, ونقل وانتقال علامت تجاری,مجله بازرگانی,۱۳۸۱,ص۲

۶)کاتوزیان,ناصر,اموال ومالکیت,تهران,انتشارات میزان,چاپ هفتم,۱۳۸۲ص۶۳٫

مقدمه  

یکی ازمعاملات رایج میان تجاروکسبه سرقفلی یاحق پیشه نام داردومقصود ان است که مستاجرمحلی راکه خوداجاره کرده است ودر تصرف دارد درقبالدریافت مبلغی که موردتوافق طرفیناست به دیگری واگذارویامالک در قبال دریافت مبلغی معین پس ازپایان مدت اجاره ان راتمدید نموده وازبیرون نمودن مستاجر محل اجاره اش ویا افزایش مبلغ اجاره خودداری می نماید.

با توجه به تمام این مسائل توجیع معمول ازسرقفلی حسن شهرت وجذب ایاست که دراثرفعالیت بدست می ایدواین ارزشی واقعی بوده ودرست نیست ارزشی که به دست اوایجادشده است مجانا به مالک داده شود.

البته حق کسب پیشه وتجارت به عنوان حقی به طورخود به خودی ایجاد می شود وایجاد ان نیازی به اقدام واراده طرفین ندارددیگر در قانون جدید موجودنیست.

اگر مال رابه هر چیزی که ارزشدادوستد داشته باشدویاهرچیز که موردرغبت اشخاص قرارمی گیرد تعریف کنیم<<حق سرقفلی یاحق کسب وپیشه وتجارت یکی از مصادیق بارز ان است.وامروزه یکی از سرمایه های گرانبهای اشخاص است وبدون شک  درمعملات ومراودات به عنوان یکی ازوثیقه های عمومی تعهدات, مدنظرطرفین است.

سرقفلی وحق کسب پیشه وتجارت

به نظر می رسد در اماکن تجاری  در بسیاری ازشغلها محل کار برای شخص اهمیت زیادی دارد. به این صورت که وقتی شخصی مغازه ای  باز می کند بعد از یک مدت  اعتباری  پیدا می کند ، مشتریها یی پیدا می کندحق سرقفلی ناظر به همین حالت است یعنی حقی که برای صاحب مغازه در رابطه با مشتریها ومحل پیدا می شود. زیرا اگرمستأجر  محل کارش را تغییر دهد مشتریهای خود را از دست می دهد ومجدداً باید از صفر شروع کند .بعضی از حقوق دانان پیش ازتصویب قانون۱۳۷۶معتقد بودندکه سر قفلی همان حق کسب وپیشه می باشد ودر نتیجه هیچ تفاوتی میان این دو قائل نبودند وتعریف واحدی ازانهاارائه می دادند,اماگروهی دیگراین دورا کاملاجدا از هم میدانستند به نظر می رسد نظریه اخیر صحیح بوده وسرقفلی جدا ازحق کسب وپیشه است,نهادی که حق کسب وپیشه راشناسایی وبه مردم معرفی کرده ,قانون گذار بود.ومقنن به صراحت این حق رامتعلق به مستاجردانسته است.

فصل اول : کلیات

 گفتار اول : تعریف سرقفلی

سرقفلی راباتوجه به قانون سال۱۳۷۶ می توان به شرح زیر تعریف کرد:<<وجهی است که مالک محل تجاری دراغاز اجاره علاوه براجور ازمستاجر می گیرد تا محل را به اواجاره دهد یامستاجری که حق انتخاب به وی داردوبه موجرسر قفلی پرداخته درقبال انتقال منافع به مستاجردست دوم از او دریافت می کندویا مستاجری که به موجب شروط ضمن عقد امتیازاتی دارد که مانع از تخلیه عین مستاجر به وسیله موجر است درقبال اسقاط این امتیاز واستردادمورد اجاره به مالک از وی می گیرد.>>

« آقای دکتر لنگرودی  درترمینولوژی حقوق آورده اند  « پولی که مستأجر ثانی ( به معنی  اعم ) به مستأجر  سابق درموقع انتقال اجاره بلاعوض می دهد وهمچنین مستأجراول به  مؤجر مالک می دهد .»

. « تعریف آقای دکتر  لنگرودی  به معنای وسیع کلمه بیان شده  که علاوه  بر سرقفلی به معنی خاص ،  شامل حق کسب وپیشه هم می شود. ولی این تعریف دارای این حسن است که قائل به تفکیک بین سرقفلی وحق کسب وپیشه شده است-    زهرا ،حق، سر قفلی  حق کسب وپیشه وتجارت ، تهران ، مؤسسه فرهنگی  انشتاراتی نگاه بینه ، ج اول ، بهار۱۳۸۴ ص۱۴٫

« سر قفلی  حقی است معنوی  شامل شهرت  محل تجاری  وموقعیت آن وتعداد مشتریان یاخریداران اتفاقی و رهگذر که  تاجر برای تقدم در اجاره ادامه فعالیت  تجاری خود در محل کار دارا می باشد  و این  نوع سر قفلی  مبنای حقوقی  دارد وقابل نقل وانتقال  به دیگران است همچون سایر حقوق معنوی  مانند اسم  تجارتی  ، علایم تجارتی خرید وفروش می شود ودرروابط مالک ومستأجر سابقاً حق سرقفلی  منشأ قانونی نداشت وباتوجه به عرف تجار معامله می گردید. لیکن درقانون  مالک ومستأجر که درخرداد ۱۳۵۶ تصویب گردید بجای سر قفلی  از حق کسب ویاپیشه ویاتجارت استفاده شده اما منظ رسائی نیا ، ناصر ، حقوق تجارت ، تهران ، انتشارات  خیام ، چا پ اول،  ۱۳۷۶ ، جلد اول  ، « درماده  ۶ قانون  روابط مؤجر ومستأجر  مصوب ۱۳۷۶ آمده است : « هر گاه مالک ، ملک تجاری  خود رابه  اجاره واگذار نماید ، می توان مبلغی  را به عنوان  سر قفلی ازمستأجر  دریافت نماید .

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .